Zwężenie
tętnic szyjnych

W Polsce występuje ponad 70 000 udarów rocznie. 75-80% przypadków to udary spowodowane niedokrwieniem. 20% udarów powodują zmiany w obrębie tętnic szyjnych. Ryzyko udaru mózgu przy bezobjawowym zwężeniu tętnicy szyjnej powyżej 70% wynosi 35% w ciągu 5 lat.

Najważniejszą przyczyną zwężeń i niedrożności tętnicy szyjnej wewnętrznej jest miażdżyca – odpowiada aż za 90% przypadków choroby.

Wieloośrodkowe badania (NASCET i ECST) wykazały, że udrożnienie tętnicy szyjnej wewnętrznej u chorych
z objawowym zwężeniem tętnicy powyżej 70% skuteczniej zapobiega udarom niż leczenie farmakologiczne (leki przeciwpłytkowe i obniżające poziom cholesterolu).
Leczenie zabiegowe (otwarte i wewnątrznaczyniowe) obniża 5-letnie ryzyko udaru do 5-10%.

Ryzyko wystąpienia udaru mózgu w trakcie operacji chirurgicznej:

• ryzyko udaru mózgu w trakcie operacji chirurgicznej bezobjawowego zwężenia wynosi 1,5-3% (badanie ICSS 2010),
• ryzyko udaru mózgu w trakcie operacji wewnątrznaczyniowej bezobjawowego zwężenia (stent) wynosi 5-10% (badanie ICSS 2010),
• według badania CREST 2010 ryzyko powikłań takich jak udar mózgu i zawał serca jest porównywalne w obydwu metodach leczenia.

Wskazaniem do leczenia chirurgicznego tętnicy szyjnej wewnętrznej są:

• zwężenia większe niż 70%: u chorych z objawami neurologicznymi (przeciwwskazane leczenie chirurgiczne u chorych z dokonanym udarem),
• zwężenia większe niż 70%: u chorych bezobjawowych, gdy po stronie przeciwległej istnieje podobne zwężenie,
• jednostronne lub obustronne zwężenia powyżej 70%: u chorych bez objawów lub objawowych wymagających rozległego zabiegu operacyjnego.

Obraz śródoperacyjnej tętnicy szyjnej (l), obraz angiograficzny zwężenia tętnicy szyjnej (p)

Poszczególne etapy operacji udrożnienia tętnicy szyjnej